Diederik Vane en Rixt Meeuwissen winnaars KuiperCompagnons Graduation Awards 2023

De winnaars van de KuiperCompagnons Graduation Awards met juryvoorzitter Gijs van den Boomen, hoofdredacteur Mark Hendriks en jurylid Martina Huijsmans. Foto Nadine van den Berg

 

Tijdens een feestelijke bijeenkomst op de Rotterdamse Academie van Bouwkunst zijn afgelopen donderdag de winnaars bekend gemaakt van de door Blauwe Kamer georganiseerde KuiperCompagnons Afstudeerprijzen. Bij de bachelorprojecten ging de eerste prijs naar landschapsontwerper Rixt Meeuwissen van Van Hall Larenstein. Bij de masters viel Diederik Vane van de Rotterdamse academie in de prijzen.

 

Stedenbouwer Vane kreeg de eerste prijs voor zijn poging om in Zeeland economie en ecologie weer met elkaar in balans te brengen. Daarvoor werkte hij twee denkrichtingen ruimtelijk uit: een variant waarbij zeewater weer wordt toegelaten en de principes achter ‘building with nature’ leidend zijn, en een scenario waarin met voornamelijk technische ingrepen watervraagstukken worden aangepakt. In plaats van zelf te kiezen legt Vane beide richtingen voor aan de Zeeuwen, om zo de complexiteit behapbaar te maken en hen te helpen bij het maken van keuzes. Daarvoor stelt Vane een nieuw Zeeuws parlement voor waarin het debat over de toekomst van Zeeland plaatsvindt. In dit parlement hebben naast bewoners, boeren en vissers, ook de niet-mensen een stem: het water, de aalscholver, de paling, de oester, zeekraal en ui. 

Winnaar Diederik Vane in gesprek met dagvoorzitter Sophie Stravens. Foto's Nadine van den Berg

 

Volgens de jury onder leiding van Gijs van den Boomen, tevens directeur van KuiperCompagnons, legt Vane de vinger op de zere plek en helpt zijn plan om de ingewikkelde ruimtelijke ‘puzzel’ te leggen. De keuze (of paradox) tussen 'zoet' en 'zout' weet hij te vertalen in heldere strategieen, die hij ook nog eens verbeeldt in een begrijpelijke beeldtaal presenteert. De jury waardeert het dat de ontwerper zich bescheiden opstelt, keuzes op tafel legt en uiteindelijk het gesprek daarover bij het ‘Zeeuwse parlement’ laat.

 

Tweede prijs

Een tweede prijs ging naar de Amsterdamse alumnus Kasper Neeleman voor zijn parkontwerp in een oude steengroeve bij Maastricht. De jury noemt het een klaissiek landschapsproject, maar zo mooi en vaardig uitgewerkt dat het bestuurders bij wijze van spreken direct overtuigt om zo'n park aan te leggen.

 

Tessa Schouten - eveneens van de Amsterdamse academie - kreeg een eervolle vermelding voor haar project over het pijnlijke oorlogsverleden van het eiland Alderney. De jury noemt het een intrigerend project, dat verwarring oproept, vragen en ongemak. Door de filmische beelden blijf je ‘hangen’ zonder echt grip te krijgen op wat ze nu precies voorstelt.

Winnend bachelorproject

Het winnende bachelorproject van Rixt Meeuwissen gaat over een nieuw stadspark in Rotterdam-West. Daarvoor koos ze een beoogde nieuwbouwlicatie (inlcusief station) aan de Schie bij de Van Nelle Ontwerpfabriek. Door de geplande woningen aan de randen te plaatsen ontstaat in het luwe hart ruimte voor bos, natuurlijke (speel)oevers en ruige beplanting. Een as verbindt het park met het nieuwe station. Het ontwerp straalt aldus de jury overtuiging uit. Zo van: dit kunnen we voor u maken.

 

Een eervolle vermelding ging naar stedenbouwkundig ontwerper Jolinde Doornbos van Saxion. Zij bracht op grondige wijze in beeld hoe bodemcondities actuele bouwopgaven verbeelden.

De jury – naast voorzitter Gijs van den Boomen DG Ruimte Marjolein Jansen en de Delftse wethouder Martina Huijsmans – ziet in de afstudeerprojecten (met name de mastercategorie) twee benaderingen terug. Enerzijds afstudeerders die hun verbeeldingskracht inzetten om een bijdrage te leveren aan de ‘puzzel’ van grote opgaven en transities die we in samenhang moeten oplossen. Anderzijds afstudeerders die hun fascinatie volgens en hun verbeeldingskracht vooral inzetten om tot concrete ontwerpinterventies te komen, tot tastbare plekken ‘waar je heen zou kunnen’.

De door tijdschrift Blauwe Kamer georganiseerde KuiperCompagnons Graduation Awards zijn dit jaar voor de zesde maal uitgereikt. In het septembernummer presenteerde Blauwe Kamer de 34 beste afstudeerplannen van bachelor- en masterstudenten in de stedenbouw en landschapsarchitectuur. De projecten die dit jaar door tien ontwerpopleidingen waren aangereikt zijn in oktober beoordeeld door de zogenoemde Club van 30, een gevarieerd gezelschap van vakgenoten. Zij brachten hun stem uit door voor de bachelorprojecten een top 2 en voor de masterprojecten een top 3 in te dienen. Hieruit kwam een lijst met nominaties voort – zeven masters, vier bachelors. Vervolgens boog de jury zich over de nominaties om uiteindelijk winnaars en eervolle vermeldingen aan te wijzen.

 

De KuiperCompagnons Graduation Awards worden mede mogelijk gemaakt door Young NVTL en Jong BNSP. Het speciale septembernummer met alle 34 projecten is hier verkrijgbaar.